Meer dan 75% van de civiele en commerciële bemiddelingen mondt uit in een overeenkomst. Een proces dat tijd en geld bespaart! 

Bemiddeling is niet beperkt tot de gezinssfeer, hoewel zij daar bijzonder geschikt is. Elk soort conflict tussen mensen kan worden bemiddeld. Ondernemingen bestaan uit mannen en vrouwen die emoties ervaren en in conflict kunnen komen. De bemiddelingsprocedure is des te zinvoller voor ondernemingen omdat er veel op het spel staat. 

Een sneller en minder kostbaar resultaat. Het voornaamste argument ten gunste van bemiddeling, in het bijzonder op het gebied van zaken, is dat zij een sneller en goedkoper resultaat oplevert dan het gerechtelijke alternatief. Dit laatste is verweven met stappen die vaak lijken op een hindernisbaan dat zich meestal over vele jaren uitstrekt: conclusies van advocaten, technische expertises, procedurele incidenten, evaluatierapporten over aandelen, het opstarten van een strafzaak, enz. Wat in het begin eenvoudig lijkt, wordt ongelooflijk ingewikkeld. 

Een slimme oplossing bouwen. Een andere verdienste van bemiddeling, die minder bekend is, is dat de partijen zelf hun eigen oplossing kunnen uitwerken. Deze oplossing kan creatief zijn en verder gaan dan het kader van het geschil. Zij wordt niet ingeperkt door rechtsbeginselen of door de visie van een derde (rechter). Dit is bijzonder waardevol in de zakenwereld, waar pragmatische en constructieve oplossingen een nieuwe dynamiek na de bemiddelingsovereenkomst kunnen doen herleven. 

Uit de neerwaartse spiraal komen. De helse spiraal van conflicten zoals beschreven door Friedrich Glasl (cfr artikel in La Libre van 23/3/2020) leert ons dat elke partij een natuurlijke neiging heeft om af te wijken naar een verharding. Men voelt zich onbegrepen, gekwetst, aangetast in onze waarden. Men wil klap na klap, mail na mail, argument na argument teruggeven.

Dus maken we gebaren die aan de andere kant per definitie slecht zullen worden ontvangen, zodat de ander “begrijpt” wat wij voelen. Zelfs gebaren van verzoening kunnen in een bepaald stadium als hypocriet of egoïstisch worden opgevat. Dat gedrag kan ook worden waargenomen binnen bedrijven, die uiteindelijk bestaan uit mensen die er een aanzienlijk deel van hun leven aan wijden. 

Bedrijfsbemiddeling. De bronnen van conflicten kunnen van verschillende aard zijn: problemen op het niveau van de raad van bestuur of tussen managers, conflicten tussen aandeelhouders (al dan niet familiaal), commerciële geschillen, enz. Als er een conflict ontstaat, lijdt de onderneming daaronder: tijdverlies in procedures, blokkering van beslissingen, gebrek aan strategie, vertrek van werknemers, enz. Voor familiebedrijven is het nog erger, omdat de goede verstandhouding binnen de familie in gevaar komt. Het is niet ongewoon om goede bedrijven achteruit te zien gaan omdat een conflict niet goed is beheerd. 

Het erkennen van een mislukking maar het begin van het succes. 

Door in te stemmen met bemiddeling hebben de partijen onvermijdelijk ingezien dat zij hun conflict niet zonder hulp van buitenaf kunnen oplossen. Er is dus een gevoel van mislukking, van wanorde aan het begin van een bemiddeling. Maar als de mislukking positief wordt aanvaard, is de wederopbouw mogelijk. Meer dan 75% van de bemiddelingen in burgerlijke en handelszaken (inclusief bedrijfsbemiddelingen) leidt tot een overeenkomst. 

De rol van de bemiddelaar. De bemiddelaar is een onafhankelijke, onpartijdige en neutrale derde partij die is opgeleid om de partijen naar een overeenkomst te begeleiden. Hij zorgt voor een vreedzame omgeving waar partijen weer in alle rust kunnen communiceren. Door emoties te beheersen, stelt hij de partijen in staat nuttige informatie met elkaar uit te wisselen om tot een bevredigende oplossing te komen. 

Een bedrijfsbemiddelaar kiezen. Zoals bij elk type bemiddelaar is het volgens ons raadzaam een persoon te kiezen die zijn vak kent (*). Indien het geschil financiële, fiscale of technische aspecten betreft, zal het voor een leek moeilijk zijn om in het betoog van de partijen leugens van waarheden te onderscheiden. Hij zou natuurlijk een beroep kunnen doen op een technisch deskundige, maar dat zou de bemiddelingsprocedure omslachtiger maken en vertragen. Het is daarom raadzaam een ervaren en goed opgeleide bemiddelaar te kiezen. 

Bemiddeling is nog steeds marginaal in ons land. Gezien de talrijke voordelen ervan, die door de wetgever en door vele rechters en advocaten worden erkend, zal het zeker sterk ontwikkelen. Vooral voor bedrijfsleiders zou bemiddeling een reflex moeten zijn, omdat het hun missie is om vooruit te komen en zich te concentreren op de echte zaken die waarde creëren. 

Tanguy della Faille – La Libre Eco week-end – 24 april 2021 

(*) Een gangbare opvatting is dat de bemiddelaar niet op de hoogte moet zijn van het onderwerp dat hij behandelt, noch de sessies moet voorbereiden, aangezien zijn rol beperkt zou zijn tot het toezien op het kader en de partijen onderling laten discussiëren.